زردی نوزادان : زرد شدن به این دلیل می باشد که ماده رنگی به اسم بیلی روبین در خون این نوزادان ایجاد می شود. این ماده در بافتهای گوناگون بدن به ویژه در پوست و چشم نوزاد جمع می شود و رسوب می کند. لذا پوست بدن زرد خواهد شد.
ماده رنگی بیلی روبین به طور معمول در نتیجه تخریب بیش از اندازه گلبول های قرمز خون نوزاد به وجود میآید، اما دلایل دیگری نیز دارد که مهم ترین آنها عبارتند از:
درجه زردی نوزادان : درجه زردی نوزادان در روزهای بدو تولد به علت سطوح بالای بیلی روبین خون تغییر می یابد. سطح بیلی روبین خون و شدت آن بر اساس روزهایی که از تولد نوزاد می گذرد، اندازه گیری می شود. چنانچه در ۲۴ ساعت اول زندگی نوزاد بیلی روبین از ۵ بالاتر باشد، شدت آن زیاد بوده و لازم است سریعاً نزد پزشک مراجعه نمود. ولی اگر این درجه زردی نوزاد تازه به دنیا آمده در روزهای بعدی نشان داده شود طبیعی و نرمال است و در صورتی غیر طبیعی محسوب می گردد که درجه زردی به عدد ۷ تا ۸ برسد.
بیشترین و آخرین شدت درجه زردی، ۲۵ می باشد. در روزهای بعد از تولد نوزاد چنانچه درجه زردی ۱۳ تا ۱۴ و یا ۱۵ تا ۱۷ باشد خطرناک است و لازم است به پزشک مراجعه شود.
مادرانی که نوزاد خود را خارج از بیمارستان به دنیا می آورند، در صورت تشخیص زردی در ۲۴ ساعت بعد از تولد فرزند خود به بیمارستان مراجعه نمایند و نوزاد را تحت درمان قرار دهند. مادرانی که در بیمارستان فرزند خود را به دنیا می آورند، بابت زردی نوزاد خود آسوده خاطرند، بدین جهت که نوزاد تحت مراقبت پزشک می باشد و در صورت وجود زردی، نوزاد درمان خواهد شد و تا سلامتی کامل از بیمارستان ترخیص نمی شود.
لازم به ذکر است مادران نباید در زیر لامپ زرد، زردی نوزاد را تشخیص دهند و می بایست تشخیص زردی در زیر نور طبیعی صورت گیرد.
خطرات و عوارض زردی نوزادان : در صورتی که میزان بیلی روبین سرم خون نوزاد کم باشد، جای نگرانی نیست و مشکلی ایجاد نخواهد شد؛ ولی اگر تخریب گلبول های قرمز وجود داشته باشد و میزان بیلی روبین هم زیاد باشد (بیش از ۲۰ میلی گرم در صد میلی لیتر خون)، این ماده روی سلول های مغز تاثیرات بسیار مخربی داشته و باعث بروز عوارض جبران ناپذیری می شود که به آن کرنیکتروس گفته می شود.
اثرات سمی ماده بیلی روبین روی سلول های مغز نوزاد در همان هفته های اول تولد ظاهر خواهد شد، به گونه ای که نوزاد شیر نمی خورد، بی حال شده و به مرور دچار انقباضات عضلات، اختلال در شنوایی، درک و تکلم می شود.
در صورتی که مادر، نوزاد خود را سریعاً نزد پزشک ببرد و میزان بیلی روبین سرم خون او بیش از ۲۰ میلی گرم باشد (در نوزادان نارس و مبتلا به سایر بیماری ها با مقدار کمتر)، پزشک بلافاصله خون نوزاد را با خونی که با وی سازگار باشد، تعویض می کند. با این کار، میزان زیادی از بیلی روبین از بافت ها و خون بدن او خارج خواهد شد.